بیشتر بدانیم
موثرترین راههای کاهش وزن
بهترین راه برای کاهش وزن، کاستن کالری مصرفی و افزایش فعالیت جسمانی است. برای کاهش نیم کیلوگرم در یک هفته و ثابت نگاه داشتن آن، به راهکارهای زیر توجه فرمایید:
1- اولین گام برای کاهش وزن، تصمیم به کاهش وزن است، سپس با توجه به تعیین مقدار اضافه وزن خود بوسیله برنامه تناسب وزن با قد و با در نظر گفتن وضعیت سلامتی و جسمی خود، به تدریج می توانید به وزن ایده آل خود برسید. از نظر کارشناسان، کاهش وزن به مقدار حدود نیم کیلو گرم در هفته، به بدن هیچ آسیبی نمی رساند.
2- برنامه روزمره خود را طبق برنامه رژیمی و برای رسیدن به وزن ایده آل، تغییر دهید. سپس با کاستن مقدار کالری اضافی مصرفی و جایگزینی مواد کم کالری به همراه افزایش فعالیت جسمانی، هدف خود را دنبال کنید.
3- با کم کردن مقدار حجم غذاهای پرکالری و چرب، مثل، شیرینی، شکلات، ...، سرخ کردنی ها که حاوی روغن زیادی هستند، مقدار چربی های اشباع شده و مضر را، همچون، کلسترول، اچ دی ال و... را در بدن خود کنترل کنید. از مواد غذایی و سبزیجات فیبردار، مثل، میوه ها، سبزیجات، بنشن و حبوبات (لوبیا،عدس،...) غافل نشوید چرا که این مواد با مقدار فیبر زیاد و در مقابل کالری کم، شما را برای مدت طولانی سیر نگاه می دارند.
4- با مشورت یک متخصص تغذیه، برنامه فعالیت جسمانی همراه با مقدار کالری مورد نیاز خود را تهیه کنید. انجام فعالیتهای جسمانی حتماً نباید در حد حرفه ای باشد، این درحالیست که مطالعات ثابت کرده است، انجام ورزشهای ساده روزانه به مدت سی دقیقه ولی مستمر، در سوزاندن کالری و چربی بدن مفیدتر است، از نظر کارشناسان، بهترین ورزش برای کاهش وزن، پیاده رویی است.
5- با تعیین هدفی معقول و منطقی در این راه، می توانید به موفقیت برسید و در مقابل اگر با هدفی غیر منطقی و رویایی ! که هیچ تطابقی با وضعیت جسمی و سلامتی شما ندارید، شروع کنید، در نیمه راه ناموفق و در نتیجه از ادامه ی آن ناامید می شوید.
اصول یک رژیم غذایی:
کافی است با رعایت موارد فوق، اولین گام را بردارید و با موفقیت های کسب شده ی اولیه می بینید که چطور با علاقه و اشتیاق خاصی، بطور ارادی این راه را ادامه می دهید. در این راه، با افزایش فعالیت های جسمانی و افزایش متابولیسم بدن است که کالری و چربی های اضافه سوزانده می شود، در غیر صورت تنها رعایت رژیم غذایی نتیجه بخش نخواهد بود. برای کاهش وزن نیم کیلو گرم، شما مجبورید چیزی حدود 3500 کالری بسوزانید، به سه راهکار زیر توجه کنید:
1- طبق برنامه غذایی، کالری مصرفی خود را کاهش دهید.
2- مقدار ورزشهای هوازی خود را افزایش دهید تا کالری بیشتری بسوزانید.
3- در کنار این دو روش فوق، ورزشهای مقاومتی همچون، لیفتینگ، ... که باعث افزایش سوخت و ساز بدن شما و ماهیچه سازی می شود را می توانید اضافه کنید.
در مورد شماره دو، باید توجه داشت که بر خلاف تصور بیشتر افراد، دویدن خیلی ورزش مناسبی برای کاهش وزن نیست مگر اینکه بتوانید در روز بیست مایل بدوید! در حالی که با انجام روزانه یکساعت ورزش های هوازی، چیزی حدود 300 تا 500 کالری می سوزانید که حدود 800 گرم می شود. علاوه بر آن، اگر به مدت یکساعت بدوید درست است که 500 کالری می سوازنید ولی در مقابل، با انجام یکساعت تمرین های هوازی، سرعت سوخت و ساز بدن شما تا 48 ساعت آینده افزایش می یابد، در نتیجه با احتساب مقدار افزایش متابلولیسم در دو روز آینده، دو تا سه برابر بیشتر کالری می سوازنید. همچنین پیاده روی و تمرین های هوازی، باعث تقویت قلب و تنظیم آن، کاهش کلسترول، تقویت پوست، تنظیم اعضای داخلی بدن و ترشح دوپامین می شود. قابل توجه خانم ها، کارشناسان، ورزشهای ایروبیک را برای کاستن وزن و در ادامه ثابت نگاه داشتن آن توصیه نمی کنند. البته در بازار یک سری قرص های چربی سوز رواج پیدا کرده است که تنها می تواند با رعایت تمام موارد فوق، حکم تکمیل کننده برنامه کاهش وزن شما را داشته باشد، کاهش وزن، کم کردن وزن با سرعت نجومی نیست، بلکه جایگزینی روشی مناسب و تدریجی برای کاهش و ثابت نگاه داشتن وزن است. سخن اصلی این است که شاید تبلیغات بی شمار تلویزیونی و مجلات برای کاهش وزن موثر باشد، ولی وقتی خود، می توانید با تعیین هدف و اراده به همراه یک برنامه کاهش وزن علمی، وزن خود را کم کنید، چرا باید پول و سلامتی خود را به خطر بیاندازید.
کاهش وزن طبیعی ( مصرف کالری کم و افزایش فعالیت جسمانی ) و حفظ سلامتی
کاهش وزن با روشهای طبیعی، مزیت حفظ سلامتی بدن را مد نظر دارد، این درحالیست که تمامی روشهای تجاری کاهش وزن امروزی، هیچگونه تضمینی برای به جا گذاشتن آسیب های جسمی و روحی در آینده ندارد. با نگاهی واقع گرانه به عواقب مصرف داروهای تجاری کاهش وزن، در می یابید که آنها بر خلاف تبلیغات و ادعاهای افراطی روشها و داروهای خود در کاهش وزن و عدم کسب نتیجه ی دلخواه، تنها سبب می شوند تا مشتریان ناخودآگاه و بطور غیر ارادی با رویای خیالی کاهش وزن بسوی آنها پیش می روند. علاوه بر این، با گذشت سالیان دراز، ثابت شده است که استفاده از هر گونه مواد شیمیایی، عوارضی را به مرور زمان در پی خواهد داشت. با بررسی موارد فوق، کاهش وزن با سیر طبیعی بهترین راه محسوب می شود، این طور فرض کنید که وقتی خود را جلوی آیینه می بینید، با خود می گویید: "چطور می توانم، وزن اضافه خود را کم کنم تا اندام زیباتری داشته باشم و در آینده سلامتی خود را تضمین کنم؟" راه رسیدن به آن ساده و بی دردسر است، با سیر طبیعی کاهش وزن و رعایت موارد ابتدای مقاله، می توانید بدون آسیبی به جسمتان، وزن خود را کم کنید تا در دراز مدت نیز عواقب کاهش وزن گریبان گیر شما نشود، با این روش زیبایی اندام، ثبات وزن و سلامتی خود را صد در صد تضمین می کنید. با بکارگیری دقیق روند طبیعی کاستن وزن، خواهید دید که دیگر احتیاجی به داروهای تجاری و خیالی و صدها رژیم غذایی دیگر نخواهید داشت.
مواد غذایی مناسب برای یک رژیم طبیعی
در مدت کاهش وزن خود، باید بطور جدی بر نوع و میزان کالری، همچنین مقدار ویتامین و مغذی بودن مواد غذایی مصرفی خود دقت کنید. در اینجا به مواردی از آنها اشاره می کنیم:
1- گروه حبوبات و غلات
به طور کلی مصرف بیش از حد تنها یک نوع ماده غذایی رژیمی، مسلماً نه تنها مفید نخواهد بود، بلکه بدن شما به دلیل افزایش برخی ویتامین ها و املاح دیگر، ممکن است دچار اختلال شود، بنابراین می بایست تمامی موارد را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
فرض کنید که شما باید در روز 1500 کالری مصرف کنید، می توانید 900 کالری آن را از طریق سبزیجات، میوه ها و غلات تأمین کنید. و برای باقی آن، می توانید به جای مصرف نان سفید، از نصف فنجان جو دوسر، غلات و حبوبات پخته استفاده کنید. با این رژیم توانسته اید میزان ویتامین ها، اسید آمینه ها و فیبر مورد نیاز بدن خود را تا سه برابر افزایش دهید. به دلیل دیر هضم بودن این مواد، شما تا مدتها احساس سیری می کنید و فعالیت روزانه ی خود را بدون هیچ ضعف و مشکلی ادامه میدهید.
2- ماهی
مصرف ماهی را حداقل سه بار در هفته، در برنامه غذایی خود قرار دهید. از نظر پزشکی و علم تغذیه، ماهی با دارا بودن امگا3 فراوان، چربی کم و پروتئین بالا (حتی به میزان گوشت قرمز)، می تواند جایگزین مناسبی برای دیگر پروتئین ها باشد. بدن ما به منطور سلول سازی به مقدار زیادی امگا 3 نیاز دارد و در صورت کمبود آن، مجبور است آن را از اسیدهای چرب مضر جبران کند و در نتیجه، تداوم و شکل طبیعی سلولهای ما ( که شامل سلولهای مغز نیز می باشد) بصورت نرمال رشد نخواهند کرد. در اثر این تغییرات، اختلالاتی در رفتار ما رخ می دهد، بطور مثال، مغز در ما یک سری دستورات غذایی غلط و اشتهای کاذب ایجاد می کند و با خوردن بی رویه و بی هدف انوع مواد غذایی، وزن ما بطور فضایی افزایش می یابد. باز هم تاکید می کنیم که با حذف دیگر مواد پروتئنی برنامه ی هفتگی خود مثل، گوشت قرمز و ...، ماهی را جاگزین کنید، نه اینکه بدون حذف آنها، مصرف ماهی را هم اضافه کنید!!
3- اسفناج
یک فنجان اسفناج پخته (بخارپز)، حاوی تنها13 کالری و دو گرم کربوهیدرات است، اما در مقابل، مصرف این میزان از اسفناج، علاوه بر تأمین بسیار از ویتامین ها و املاح موردنیاز بدن، بسیار کم هزینه است. اسفناج شامل، مقدار زیادی آهن، کاروتین بتا، پروتئین، لوتئین (آنتی اکسیدان قوی)، منیزیم، ویتامین سی و کا است. برای تنوع، می توان آن را به همراه سالاد یا در کنار ظرف غذا و یا بصورت تفت داده شده در مقدار بسیار کمی روغن زیتون یا گیاهی، مصرف کنید.
4- روغن زیتون
بدن، برای تجزیه ویتامین ها، به مقدار کمی چربی نیاز دارد. روغن زیتون حاوی مقداری چربی اشباع نشده، عصاره زیتون، آنتی اکسیدها، کاروتین بتا و ویتامین ای و دیگر مواد مغذی می باشد. با مصرف یک قاشق غذاخوری آن که حاوی 125 کالری است به همراه یک فنجان اسفناج پخته و مقداری لیمو ترش و پودر سیر، جمعاً تنها مقدار 150 کالری مصرف کرده اید ولی با این مقدار جزئی، سلامتی خود را تضمین میکنید.
5- گریپفروت قرمز
با مصرف تنها نصف گریپفروت، 45 گرم ویتامین سی، لیکوپین، پکتین، کاروتین بتا و پتاسیم را به بدن خود می رسانید که می توانید آن را همراه صبحانه یا سالاد و یا یک فنجان اسفناج پخته، مصرف کنید. باز هم تاکید می کنیم که محور اصلی رژیم خود را تنها روی مصرف افراطی یک نوع مواد غذایی قرار ندهید. تنوع غذایی در یک برنامه غذایی، خود انگیزه ای برای ادامه ی رعایت رژیم است.
چرا بیشتر افراد چاق، باید وزن خود را به تدریج کم کنند؟
افراد چاق همواره مستعد ابتلا به امراضی چون، اختلالات قلبی، سکته، فشار خون، دیابت، اختلال در عملکرد کیسه صفرا و افزایش اسید اوریک، اختلالات تنفسی در خواب، سستی و پوکی استخوان می باشند. همچنین اضافه وزن خود زمینه ای است برای ابتلا به انوع سرطان، همچون، سرطان پروستات، سینه، روده و ... .
بیماری چاقی
چاقی در صورتی، بیماری فرض می شود که فرد با اضافه وزن بیش از حد و چربیهای انباشته در بدن خود مواجه باشد. متخصصین تغذیه با تعیین برنامه ی بی.ام.آی (تشخیص مقدار انبوه چربی در بدن )، می توانند حدود وزن ایده آل، چاقی معمولی و بیماری چاقی بیش از حد را از هم تشخیص دهند. آنها با تشخیص میزان توده ی چربی در بدن به تناسب سن و قد اشخاص، برای هر شخص یک برنامه غذایی خاصل تعریف می کنند. این برنامه به نسبت معیارهای دیگری چون، اندازه ی دور مچ و استخوان بندی نیز متفاوت است.
کاهش وزن
از نظر علمی کسانی که با بیماری چاقی روبرو هستند، باید به طور تدریجی وزن خود را کم کنند، در مواقعی نیز، افرادی به دلیل بیماری های خاص و در خطر بودن جدی سلامتی آنها، مجبورند وزن خود را سریعا" کاهش بدهند، در این صورت، مراقبتهای جدی پزشکی مورد نیاز است. کارشناسان بر این باورند که افراد چاق باید به تدریج با حذف عادات غلط غذایی و جایگزینی آن با یک برنامه غذایی تخصصی، همچنین انجام تمرینهای جسمی زیر نظر مربی، وزن خود را کاهش دهند. در این راه با مراجعه به متخصص تغذیه، ضمن دریافت یک برنامه غذایی علمی، روند سلامت خود را نیز همواره کنترل کنید. به یاد داشته باشید، اولین گام برای کاهش وزن، خواستن و اراده کردن است، در این راه همواره از خیال پردازی های دور از انتظار و غیر منطقی دوری کنید (برخی افراد فکر می کنند که می توانند در مدتی کم، مقدار زیادی وزن خود را کاهش دهند، اما در این بین از عواقب آن و برگشت وزن سابق خود آگاهی ندارند ) . پس همواره به یاد داشته باشید:
- گام اول اراده
- کاهش وزن طبیعی ( حدود نیم کیلوگرم در هفته )، با کاهش کالری مصرفی و افزایش فعالیت جسمانی
- گنجاندن پنج گروه مواد غذایی ذکر شده بطور منظم در برنامه غذایی
- پیاده روی بطور منظم و روزانه به عنوان بهترین ورزش برای کاهش وزن
مریم احمدی